ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟ 2. ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

2.      Τα πρώτα βήματα του εργατικού κινήματος.

·         Αγροτικό πρόβλημα στην Ελλάδα -> διαφορές σε σχέση με άλλες χώρες

οφείλονταν στις ιστορικές ιδιομορφίες της ελληνικής ανάπτυξης

·         το ίδιο ισχύει και για το εργατικό κίνημα : τέλος 19ου αιώνα στην Ελλάδα, σοσιαλιστικές ομάδες και εργατικές ομαδοποιήσεις

·         η πολιτική και κοινωνική επιρροή τους μικρότερη από εκείνη που άσκησαν αντίστοιχα κινήματα σε βιομηχανικές χώρες της Δύσης και σε βαλκανικές (Βουλγαρία)

Γιατί;

·         απουσία μεγάλων σύγχρονων βιομηχανικών μονάδων

·         στα μεγάλα δημόσια έργα της περιόδου, σημαντικό ποσοστό εργατικού δυναμικού προερχόταν από το εξωτερικό (στη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου εργάστηκαν πολλοί Ιταλοί)

·         οι εργάτες ήταν πρόσκαιρης βραχύχρονης απασχόλησης

·         πιο σταθερό εργατικό δυναμικό -> στις μεταλλευτικές επιχειρήσεις -> εκεί εκδηλώθηκαν οι πρώτες καθαρά εργατικές εξεγέρσεις (Λαύριο 1896)

·         στον ιδεολογικό τομέα, η επικράτηση της Μεγάλης Ιδέας εμπόδιζε την ανάπτυξη και διάδοση ιδεολογιών με κοινωνικό και ταξικό περιεχόμενο

·         η κατάσταση αυτή κράτησε μέχρι το τέλος των βαλκανικών πολέμων

·         1912 η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα, πόλης με σημαντικό για τα μέτρα της περιοχής βιομηχανικό υπόβαθρο και με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, αποτέλεσε σημείο αναφοράς για το εργατικό κίνημα

·         η Φεντερασιόν = η μεγάλη πολυεθνική εργατική οργάνωση της Θεσσαλονίκης (το 1912 μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα) με πρωτεργάτες σοσιαλιστές από την ανοιχτή σε νέες ιδέες εβραϊκή κοινότητα της πόλης, αποτέλεσε σημαντικό δίαυλο για τη διάδοση σοσιαλιστικής και εργατικής ιδεολογίας στη χώρα.

·         Α' Παγκόσμιος Πόλεμος :

·         οι πιέσεις που δέχτηκε η ελληνική κοινωνία

·         η εμπλοκή της σε διεθνείς υποθέσεις

·          ο αντίκτυπος της ρωσικής επανάστασης

-> οδήγησαν το εργατικό και το σοσιαλιστικό κίνημα σε ταχύτατη ωρίμανση

·         προς το τέλος του πολέμου ιδρύθηκε

η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) που συμπεριέλαβε κλαδικά και τοπικά σωματεία

το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ελλάδος (ΣΕΚΕ) που λίγο αργότερα προσχώρησε στην Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνή και μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος.

Οροι :

Φεντερασιόν

ΓΣΕΕ

Χρονολογίες μαθήματος :

τέλος 19ου αιώνα : συναντάμε στην Ελλάδα σοσιαλιστικές ομάδες και εργατικές ομαδοποιήσεις
(1896, Λαύριο) : πρώτες καθαρά εργατικές εξεγέρσεις

Ερωτήσεις :

1.      Τι γνωρίζετε για τα πρώτα βήματα του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα και ποια ήταν η εξέλιξή του ως το τέλος του Α' Παγκόσμιου πολέμου;

2.      Ποιες συνθήκες βοηθούν στην ωρίμανση του εργατικού και του σοσιαλιστικού κινήματος μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων;

3.      Για ποιο λόγο η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα αποτέλεσε σταθμό για το εργατικό κίνημα;

4.      Ποια υπήρξαν τα κύρια σοσιαλιστικά κινήματα του ελληνικού χώρου;

5.       Τι γνωρίζετε για τη δημιουργία της ΓΣΕΕ;

6.      Πόσα εργατικά κόμματα ιδρύθηκαν μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου πολέμου;

7.      Ποιοι λόγοι οδήγησαν στην καθυστέρηση της εμφάνισης και ανάπτυξης του εργατικού κινήματος στη Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα σε σχέση με άλλες χώρες;

8.      Ποια ήταν η εξέλιξη του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα μετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων και στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου πολέμου;

Ερωτήσεις τύπου Σωστό -Λάθος

1.      Η καθυστέρηση ανάπτυξης εργατικού κινήματος στην Ελλάδα οφειλόταν, ανάμεσα σε άλλους παράγοντες, στην απουσία μεγάλων σύγχρονων βιομηχανικών μονάδων.

2.      Στον ιδεολογικό τομέα η επικράτηση της Μεγάλης Ιδέας ευνοούσε την ανάπτυξη και διάδοση ιδεολογιών με κοινωνικό και ταξικό περιεχόμενο.

3.      Η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα αποτέλεσε σημείο αναφοράς για το εργατικό κίνημα.

4.      Το 1914 ιδρύθηκε η ΓΣΕΕ.

5.      Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) μετονομάστηκε σε Λαϊκό Κόμμα.

6.      Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) ιδρύθηκε προς το τέλος του Α' Παγκόσμιου πολέμου.